Tłumacz przysięgły – jak nim zostać?

Czym zajmuje się tłumacz przysięgły?

Zawód tłumacza przysięgłego porównać można do pracy, wykonywanej przez biegłego sądowego. Tłumacz ten przekłada przede wszystkim dokumenty, które wymagają uwierzytelnienia, czyli oficjalnego poświadczenia. Najczęściej są to wszelkiego rodzaju umowy, zaświadczenia, akty notarialne, świadectwa i dyplomy. Przełożone teksty muszą być więc w stu procentach zgodne z oryginałem, jako że tłumacz zaświadcza swoim imieniem i nazwiskiem o poprawności tłumaczenia.
Jest to praca bardzo odpowiedzialna i wymagająca znakomitej znajomości języka obcego. Żeby móc ją wykonywać, nie wystarczy jednak biegłe posługiwanie się danym językiem. Trzeba również spełnić parę warunków, o których traktuje specjalna ustawa.

Ustawa regulująca zawód tłumacza przysięgłego

Wśród najważniejszych warunków, o których mówi ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego, należy wymienić przede wszystkim:

• znajomość języka polskiego,

• posiadanie pełnej zdolności do czynności prawnych,

• brak wyroków sądowych, dotyczących przestępstw skarbowych,

• ukończenie studiów wyższych,

• pozytywnie ukończony egzamin na tłumacza przysięgłego,

Aby przystąpić do egzaminu na tłumacza przysięgłego, nie jest jednak wymagane wcześniejsze spełnienie wszystkich pozostałych warunków. Można zatem na przykład najpierw zdać egzamin, a dopiero później ukończyć studia.

Na czym polega egzamin?

Egzamin składa się z dwóch części – pisemnej i ustnej. Podczas części pisemnej dozwolone jest korzystanie z własnych pomocy – słowników i autorskich glosariuszy. Część ta trwa cztery godziny, a kandydaci mają za zadanie przełożyć dwa teksty z języka polskiego na obcy, oraz dwa z języka obcego na polski.

Część ustna polega na tłumaczeniu konsekutywnym (tekst źródłowy odczytywany lub odtwarzany jest z przerwami na tłumaczenie) oraz tłumaczeniu a vista (tekst do tłumaczenia udostępniony jest w formie pisemnej). Podczas tłumaczenia konsekutywnego dozwolone jest robienie notatek.

Obowiązki, o których musi pamiętać tłumacz przysięgły

Ustawa obejmująca warunki, które musi spełnić kandydat, aby móc wykonywać zawód tłumacza przysięgłego, zawiera również szereg zasad i obowiązków, o których nie może zapomnieć w przyszłości. Przede wszystkim tłumacz przysięgły zobowiązany jest do nieustannego doskonalenia swoich kwalifikacji zawodowych, zachowania w tajemnicy faktów i okoliczności, z którymi zapoznał się w trakcie wykonywania pracy oraz do bezstronnego i starannego wykonywania powierzonych mu zadań. Nie może on również odmówić wykonania tłumaczenia zleconego przez takie organy administracji publicznej, jak sąd, prokurator czy policja. Do obowiązków tłumacza należy również prowadzenie pełnego repetytorium, w którym opisane jest dokładnie każde wykonane zlecenie.

Odpowiedzialność tylko za przekład, nie za treść dokumentu

Bywa, że do tłumaczenia trafia dokument, co do prawdziwości którego, tłumacz przysięgły może mieć wątpliwości. Należy pamiętać, że odpowiedzialność, którą tłumacz poświadcza swoją pieczęcią, dotyczy jedynie przekładu danej treści, nie samej treści. Tłumacz przysięgły nie jest nigdy odpowiedzialny za autentyczność tłumaczonego dokumentu. Nie leży to bowiem w zakresie jego obowiązków.