Czy tłumaczenia AI są lepsze niż tłumaczenia maszynowe? Czy AI rzeczywiście zrewolucjonizowała tłumaczenia, czy to tylko nowa twarz starej technologii?
AI wywołała rewolucję w wielu branżach. Dotyka także branży tłumaczeniowej, ponieważ potrafi generować teksty w dowolnym języku w sposób niezwykle płynny. W tym artykule chcemy odpowiedzieć na pytanie – czy rzeczywiście jest to rewolucja, czy może jedynie rozwinięcie istniejących technologii tłumaczeń maszynowych?
Wiele osób nie zdaje sobie sprawy, że tłumaczenia robione przez sztuczną inteligencję w rzeczywistości niewiele różnią się od dostępnych już od lat tłumaczeń maszynowych. Jednak o ile tłumaczenia maszynowe robione np. przez Google Translate cieszyły się złą sławą, to już tłumaczenia AI mają opinię doskonałych. Czy zasłużenie? Przyjrzyjmy się temu zjawisku, zaczynając od analizy podobieństw i różnic pomiędzy AI a MT.
Podobieństwa i różnice między AI a MT
Zarówno generatywna AI, jak i MT (machine translation) opierają się na zaawansowanych algorytmach i dużych zbiorach danych tekstowych. Początkowo tłumaczenia maszynowe bazowały na statystycznych modelach, które analizowały prawdopodobieństwo wystąpienia określonych słów czy fraz w danym kontekście. Jednak już od kilkunastu lat silniki tłumaczeń maszynowych wykorzystują sieci neuronowe, co znacznie poprawiło płynność i naturalność.
Nowością wprowadzoną przez AI jest zdolność generowania nowego tekstu, dynamiczne uczenie się i adaptacja do preferencji użytkownika w czasie rzeczywistym. To wiele w wymiarze technologicznym, choć z punktu widzenia przekładania jednego języka na drugi, zmiana jakościowa jest niewielka.
Silniki MT, szczególnie te wytrenowane na zamkniętych zbiorach danych wysokiej jakości, charakteryzują się precyzją i wydajnością. Natomiast tłumaczenia generowane przez AI są bardziej kreatywne.
Co wybrać?
Decydując się na zautomatyzowany proces tłumaczenia, warto zastanowić się, z jakimi tekstami mamy do czynienia. Wiemy już, że AI generuje nowy tekst, a MT tłumaczy według istniejących wzorców. Dlatego właśnie dla tekstów wysoce specjalistycznych, pisanych językiem formalnym, gdzie precyzja jest istotna, zdecydowanie lepszym wyborem są tłumaczenia maszynowe. Natomiast jeśli w przekładzie możemy pozwolić sobie na większą swobodę, postawmy na tłumaczenia AI.
W przypadku jednych i drugich należy mieć świadomość ich ograniczeń i ryzyk. Nie zawsze warto ślepo zawierzać technologii, gdy mamy do przełożenia treści o znaczeniu strategicznym, ważne komunikaty czy teksty wysoce precyzyjne.
Najczęstsze błędy w tłumaczeniach popełniane przez generatywną sztuczną inteligencję:
- Nieprawidłowe rozpoznanie emocji tekstu – AI miewa problemy z odczytaniem intencji i wkładu emocjonalnego, co może prowadzić do przekłamań i nadinterpretacji w tłumaczeniu.
- Dosłowność – AI nie umie powiedzieć użytkownikowi, że nie rozumie danego wyrażenia bądź zdania. Przetłumaczy je dosłownie, niszcząc finezję, metaforę lub tworząc nienaturalne lub niezrozumiałe sformułowania.
- Brak kontekstu kulturowego i specyfiki firmy – Problem dotyczy szczególnie języków wehikularnych, które służą jako środek komunikacji osobom o różnych językach ojczystych.
- Brak spójności – AI może tłumaczyć te same frazy różnie w obrębie jednego tekstu, nawet jeśli poproszono je o stosowanie konkretnych terminów.
- Niewłaściwe odczytanie zdań złożonych – Zdarza się, że AI niewłaściwie odczytuje znaki interpunkcyjne i w związku z tym błędnie oddaje sens całego zdania lub wypowiedzi.
- Błędy gramatyczne i składniowe – AI ma trudności z odmianą liczebników i rodzajem gramatycznym w językach fleksyjnych.
- Styl – AI często tworzy kwieciste i niekonkretne teksty, ma tendencje do nadużywania niektórych słów i stosowania powtórzeń, będących błędem stylistycznym.
- SEO – Algorytmy SEO (search engine optimization) stają się coraz bardziej czułe i rozpoznają teksty generowane przez sztuczną inteligencję, pozycjonując je niżej niż teksty pisane przez człowieka. Dodatkowo w tekstach generowanych przez AI mamy do czynienia z everstuffingiem, czyli nadmiernym zagęszczaniem słów kluczowych.
- Halucynacje – Zdarza się, że AI dodaje lub przeinacza fakty, co jest szczególnie ryzykowne przy tłumaczeniu zdań wymagających precyzji.
- Brak poufności i ochrony danych – Brak przejrzystych zasad przetwarzania danych powierzanych maszynom lub ich nieznajomość może prowadzić do naruszenia bezpieczeństwa danych.
Co zrobić, aby tłumaczenia robione przez AI były wolne od tych i innych błędów?
Na pewno warto odpowiednio dotrenować sztuczną inteligencję, dając jej bazę terminologiczną oraz korzystając z rozbudowanych i szczegółowych prompty. Aby zapewnić, że tłumaczenia są w 100% poprawne i że spełnią swoją funkcję, trzeba je uważnie zweryfikować i wykonać korektę pod kątem spójności, poprawności i funkcjonalności tekstu.
W Diunie możesz zamówić weryfikację tłumaczeń przez specjalistę w danej dziedzinie lub native speakera. Skontaktuj się z nami i zamów usługę lub dowiedz się więcej.
AI to wszechstronne narzędzie i wielka pomoc przy tłumaczeniu. Jednak tłumaczenia istotnych treści nadal wymagają profesjonalnej weryfikacji.
Chcesz wiedzieć więcej o tłumaczeniach maszynowych?
Sprawdź nasze poprzednie wpisy oraz podcast z Martą Bartnicką.